Prezenty z głową – jak dobierać zabawki wspierające rozwój?
Pokój dziecięcy, podobnie jak przedszkolna sala, powinien być przestrzenią wspierającą rozwój malucha. W przypadku przedszkola, o wyposażenie dba personel, jednak w naszym domu to my musimy zatroszczyć się o dobór zabawek, którymi otoczymy nasze dziecko. Jakimi kryteriami powinniśmy kierować się przy zakupie?
- Zabawka na więcej osób. Cierpliwość oraz kompetencje społeczne to umiejętności, których dziecko nabywa we wspólnej zabawie, czekając na swoją kolej i dzieląc zabawkę z drugą osobą. Maluchy często wydają się samowystarczalne w swoich rozrywkach, ale warto dać im się przekonać, jak wiele fajnych rzeczy można zrobić współpracując.
- Zachęta do ruchu. Dobrze jest kupować dziecku zabawki, które sprawią, że będzie musiało zaktywizować mięśnie, nawet jeśli tylko po to, aby wyciągnąć po coś rękę na pewną wysokość. Ruch dla przedszkolaka jest bardzo ważnym elementem rozwoju, więc w miarę możliwości należy do niego zachęcać także podczas planowania rozrywek.
- Trening skupienia. Tablety i inne sprzęty z kolorowymi ekranami to najczęstsi winowajcy dziecięcych problemów ze wzrokiem i brakiem skupienia. Warto zastąpić je zabawkami, które będą mniej męczące dla gałki ocznej, a za razem będą ćwiczyć spostrzegawczość. Porównywanie obrazków i inne zabawy ćwiczące oko, bez męczenia go, okażą się znacznie bardziej korzystne.
- Kreatywne rozrywki. Nie brakuje zabawek, które grają czy błyskają światełkami, dostarczając dziecku aż zanadto bodźców. Niestety, poza wciśnięciem przycisku, nie dają dziecięcej kreatywności pola do popisu. Stawiajmy więc raczej na takie zabawki i gry, które pozwolą maluchowi poeksperymentować i wykorzystać elementy na różne sposoby.
- Wielofunkcyjność. Warto pamiętać, że najbardziej kreatywne zabawki to te, które mają wiele funkcji. Sprawią one, że dziecko tak łatwo się nie znudzi i będzie mogło wysilić wyobraźnię. Dobór zabawek pod tym kątem to także ułatwienie dla rodzica, który może pozwolić sobie, by kupić mniej przedmiotów, ale mimo wszystko jakościowo spędzić czas z dzieckiem na różne sposoby.
Mając na uwadze te cechy, o wiele łatwiej będzie wyłonić gry czy gadżety, które faktycznie służą maluchom. W sklepach znajdziemy bogaty wybór modnych i popularnych zabawek, ale wiedząc, że priorytetem jest rozwój określonych kompetencji, rodzić szybko oceni, które z nich warto podarować dziecku.
Jakie zabawki są najlepsze dla rozwoju mózgu?
Mózg dziecka w wieku przedszkolnym jest bardzo podatny na różne bodźce. Chcąc go rozwijać, musimy rozsądnie dozować mu nowe wrażenia. Co zatem lepiej sprawdzi się w zabawie – zdobycze technologii czy tradycyjne zabawki? Jedne i drugie mogą być na swój sposób kształcące, pod warunkiem, że są odpowiednio dobrane.
Multimedia
Multimedia są formą rozrywki, z którą warto dziecko zapoznać i niewątpliwie taką okazję będzie ono miało w wielu placówkach przedszkolnych. Jednak zalecana jest tutaj duża ostrożności w kwestii umiejętnego wykorzystania technologii. Dobrze sprawdzi się np. duża tablica multimedialna do rysowania, która może wydać się maluchom bardziej zachęcająca niż kartka papieru, a przy okazji pozwoli im ćwiczyć obręcz barkową oraz mięśnie posturalne. Wybrane gry edukacyjne także mogą okazać się pożyteczne, zwłaszcza jeśli angażują więcej osób do rozgrywki i zachęcają do aktywności, jednocześnie ucząc oczekiwania na swoją kolej.
Pamiętajmy jednak, że z tego typu zabawkami trzeba postępować ostrożnie. Bajki i filmiki znalezione w internecie mogą zainteresować dziecko, ale niestety także zaszkodzić jego zdolności skupiania uwagi. Zastępowanie edukacyjnych zabawek tabletem na dłuższą metę nie wyjdzie nam na dobre.
Zabawki tradycyjne
Zdecydowanie więcej miejsca w bawialni powinniśmy poświęcić zabawkom tradycyjnym. Preferowanym wyborem są te, które ćwiczą wyobraźnię, uczą koncentracji i nie powodują skutków ubocznych w postaci rozproszenia uwagi. Upewnijmy się przed zakupem, że to, co chcemy sprezentować maluchowi, spełnia kryteria wymienione wyżej. Dla ułatwienia warto poznać kilka rekomendowanych opcji:
- Klocki. Popularne marki kloców oferują dzieciom wiele możliwości ciekawej aranżacji elementów, które znajdują się w zestawie. Taka zabawa nie znudzi się, dopóki nie zabraknie pomysłów na kolejne, dowolnie konstruowane budowle.
- Gry planszowe. Pozwalają dziecku skupić wzrok na niewielkim obszarze, dzięki czemu ćwiczą zdolność utrzymywania uwagi. Wymagają też obecności drugiej osoby, co wzbogaca rozrywkę dziecka o doświadczenia, których nie ma, kiedy bawi się samotnie. Dobrym wyborem są również gry, które wymagają wykonania jakichś obszerniejszych ruchów czy ustawiania elementów.
- Wieża z krążkami. W swojej prostocie ma różne zastosowania. Nauka kolorów, układanie kółek od najmniejszych do największych czy liczenie elementów to niektóre z nich. Właśnie dlatego wiele placówek przedszkolnych robi z tej niepozornej zabawki taki dobry użytek.
- Puzzle. Doceniane przez dzieci i dorosłych. Pamiętajmy jednak, że układanki na tablecie to nie to samo, co zestawy, które maluch faktycznie musi wziąć w rączkę i manualnie dopasować.
- Lalki i maskotki. Szczególnie te, które można ubierać. Opieka nad ulubioną lalą czy misiem może być rozwijająca, zwłaszcza kiedy dziecko próbuje samodzielnie założyć małe ubranka i ćwiczy chwyt, tak bardzo potrzebny Mu do późniejszej nauki pisania.
Ta lista powinna znacznie ułatwić zakupy rodzicom, którym zależy na tym, aby zabawa łączyła się ze zdrowym rozwojem mózgu i zdobywaniem cennych umiejętności. Można też śmiało podesłać ją krewnym, którzy planują w najbliższym czasie odwiedzić malucha z podarkami.
Ile zabawek powinno mieć dziecko?
Warto pamiętać, że ilość zabawek nie przekłada się zazwyczaj na jakość spędzonego czasu oraz rozwój dziecka. Zbyt duży wybór może raczej zakłócić rozrywkę, aniżeli ją ubogacić. Należy więc trzymać się zasady: „co za dużo to niezdrowo”.
Nie trzeba oczywiście teraz robić wielkich porządków i wyrzucać zgromadzonych zabawek na śmietnik. Polecana praktyka, stosowana w placówkach przedszkolnych, to rotacyjne chowanie wybranych zabawek i wykładanie tylko jakiejś części bogatego wyposażenia sali przedszkolnej. Dzięki temu maluchy nie są przebodźcowane. Same zabawki natomiast z czasem można podmienić na kolejne, zapewniając nowe doświadczenia w odpowiednich odstępach czasowych i zapobiegając nudzie.
Wskazany jest minimalizm, jeśli chodzi o ilość zabawek, ale nie o ich jakość. Powstrzymajmy się od ciągłego kupowania tych najbardziej krzykliwych, pstrokatych i głośnych, które pozornie mogą wydać się najciekawsze. W trosce o rozwój dziecka kupujmy przede wszystkim zabawki wielofunkcyjne, które oddziałują na wyobraźnię. Te przedmioty, które mają wyłącznie jedną funkcję, nie są zwyczajnie godne uwagi, gdy do wyboru jest wiele lepszych opcji.
Mniej gadżetów, więcej zastosowań – to zdrowa zasada na zakupach w sklepie z zabawkami. Stosując ją, szybko przekonamy się, że możemy mieć ograniczony budżet, ale inwestując mądrze, zapewnimy dziecku bogatsze i bardziej rozwijające doświadczenia.
Artykuł dostępny w przedszkolu na tablicy pedagogizacja rodziców oraz na https://operator.edu.pl/pl/poradnia/jakie-zabawki-sa-najlepsze-dla-rozwoju-dzieci/.
